Mụn trứng cá
1. Mụn trứng cá là gì ?
- Mụn trứng cá là một tình trạng viêm da mạn tính xảy ra khi các nang lông bị bịt kín bởi dầu và tế bào da chết gây ra mụn đầu trắng, mụn đầu đen hoặc mụn nhọt. Mụn trứng cá phổ biến nhất ở thanh thiếu niên, mặc dù nó ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi.
- Có những phương pháp điều trị mụn hiệu quả, nhưng mụn trứng cá thường dai dẳng. Mụn nhọt và vết sưng tấy từ từ lành lại, và khi một mụn bắt đầu biến mất, những nốt mụn khác dường như mọc lại.
- Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, mụn trứng cá có thể gây đau đớn và để lại sẹo trên da. Bạn bắt đầu điều trị càng sớm, nguy cơ mắc các vấn đề như vậy càng thấp.
2. Biểu hiện của mụn trứng cá là gì ?
- Các dấu hiệu mụn khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm. Mụn thường xuất hiện trên mặt, trán, ngực, lưng trên và vai dưới các dạng sau:
- Mụn đầu trắng (lỗ chân lông đóng kín).
- Mụn đầu đen (mở lỗ chân lông).
- Các nốt mụn nhỏ màu đỏ, mềm (sẩn).
- Mụn nhọt (mụn mủ), là những nốt sẩn có mủ ở đầu.
- Các cục u lớn, rắn, đau đớn dưới da (nốt sần).
- Đau nhức, có cục mủ dưới da (tổn thương dạng nang).
- Mụn thường xuất hiện trên mặt, trán, ngực, lưng trên và vai.
- Bốn yếu tố chính gây ra mụn trứng cá là:
- Sản xuất dầu (bã nhờn) dư thừa.
- Các nang lông bị tắc nghẽn bởi dầu và tế bào da chết.
- Vi khuẩn.
- Viêm
- Một số yếu tố làm nặng thêm tình trạng mụn trứng cá:
- Thay đổi nội tiết tố: tăng androgen thường gặp ở bé trai và bé gái trong độ tuổi dậy thì. Androgen làm cho các tuyến bã nhờn tăng tiết. Ngoài ra sự thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ trung niên, đặc biệt là ở phụ nữ, cũng có thể dẫn đến nổi mụn.
- Thuốc có chứa corticosteroid, testosterone hoặc lithium.
- Chế độ ăn: thực phẩm giàu carbohydrate như bánh mì, khoai tây chiên có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá.
- Căng thẳng không gây ra mụn trứng cá tuy nhiên nếu bạn đã bị mụn trứng cá, căng thẳng có thể làm cho nó trở nên nặng nề hơn.
- Đối với nhiều phụ nữ, mụn trứng cá có thể tồn tại trong nhiều thập kỷ, với các đợt bùng phát thường xảy ra một tuần trước kỳ kinh nguyệt. Loại mụn này có xu hướng tự khỏi mà không cần điều trị.
- Nếu các biện pháp tự chăm sóc không làm sạch mụn, hoặc bạn đã dùng thử các sản phẩm trị mụn không kê đơn trong vài tuần mà không giảm thì nên gặp bác sĩ da liễu. Bác sĩ da liễu có thể giúp bạn:
- Kiểm soát mụn trứng cá bằng những thuốc kê đơn mạnh hơn.
- Tránh để lại sẹo hoặc các tổn thương khác cho da của bạn
- Thuốc trị mụn trứng cá hoạt động bằng cách giảm sản xuất bã nhờn và sưng tấy hoặc bằng cách điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn. Với hầu hết các loại thuốc trị mụn kê đơn, bạn có thể không thấy kết quả trong vòng bốn đến tám tuần. Có thể mất nhiều tháng hoặc nhiều năm để mụn của bạn hết sạch hoàn toàn, do đó cần kiên nhẫn điều trị.
5. Điều trị mụn trứng cá như thế nào ?
- Thuốc bôi ngoài da
- Retinoids và các loại thuốc giống retinoid: thuốc có chứa axit retinoic hoặc tretinoin giúp ngăn chặn sự kết dính của các nang lông. Chúng có dạng kem, gel và nước thơm. Thuốc sử dụng vào buổi tối, bắt đầu với ba lần một tuần, sau đó hàng ngày khi da của bạn quen với nó. Retinoids tại chỗ làm tăng độ nhạy cảm với ánh nắng mặt trời của da. Chúng cũng có thể gây khô da và mẩn đỏ.
- Thuốc kháng sinh: giúp tiêu diệt vi khuẩn làm giảm mẩn đỏ và viêm. Trong vài tháng đầu điều trị, bạn có thể sử dụng cả retinoid và kháng sinh, với loại kháng sinh được bôi vào buổi sáng và retinoid vào buổi tối.
- Axit azelaic: là một axit tự nhiên được tạo ra bởi một loại nấm men. Nó có đặc tính kháng khuẩn. Axit azelaic là một lựa chọn trong khi mang thai và trong khi cho con bú. Các tác dụng phụ bao gồm mẩn đỏ da và kích ứng da nhẹ.
- Axit salicylic có thể giúp ngăn chặn các nang lông bị bịt kín. Các tác dụng phụ bao gồm đổi màu da và kích ứng da nhẹ.
- Thuốc uống
- Thuốc kháng sinh: cần thiết với mụn trứng cá trung bình đến nặng. Thông thường, lựa chọn đầu tiên để điều trị mụn trứng cá là tetracycline (minocycline, doxycycline) hoặc macrolide (erythromycin, azithromycin). Macrolid có thể là một lựa chọn cho những người không thể dùng tetracyclin, bao gồm cả phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 8 tuổi.
- Thuốc uống tránh thai kết hợp: là những sản phẩm kết hợp progestin và estrogen. Thuốc tránh thai kết hợp dùng để điều trị mụn trứng cá ở những phụ nữ muốn tránh thai. Tác dụng phụ thường gặp của thuốc tránh thai kết hợp là tăng cân, căng tức ngực và buồn nôn.
- Isotretinoin: là một dẫn xuất của vitamin A, sử dụng ở người bị mụn trứng cá vừa hoặc nặng không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác. Các tác dụng phụ tiềm ẩn của isotretinoin đường uống bao gồm bệnh viêm ruột, trầm cảm và dị tật bẩm sinh nghiêm trọng. Do đó cần có sự theo dõi của bác sĩ thường xuyên.
- Liệu pháp ánh sáng.
- Lớp vỏ hóa học: quy trình này sử dụng các ứng dụng lặp đi lặp lại của dung dịch hóa học, chẳng hạn như axit salicylic, axit glycolic hoặc axit retinoic. Phương pháp điều trị này dành cho mụn trứng cá nhẹ. Nó có thể cải thiện vẻ ngoài của da, mặc dù sự thay đổi không kéo dài và thường cần phải điều trị lặp lại.
- Dẫn lưu mụn: sử dụng các công cụ đặc biệt để nhẹ nhàng loại bỏ mụn đầu trắng và mụn đầu đen (mụn bọc) hoặc mụn nang chưa được loại bỏ bằng thuốc bôi. Kỹ thuật này tạm thời cải thiện vẻ ngoài của làn da của bạn, nhưng nó cũng có thể gây ra sẹo.
- Tiêm steroid: các tổn thương dạng nốt và dạng nang có thể được điều trị bằng cách tiêm một loại thuốc steroid. Liệu pháp này đã giúp cải thiện nhanh chóng và giảm đau. Các tác dụng phụ có thể bao gồm mỏng da và đổi màu ở vùng được điều trị.
Nguồn https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acne/diagnosis-treatment/drc-20368048)
Tác giả: Hữu Hạnh
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn